Dirk Everts Siderius
M, #26176
Parents
Biography
Dirk Everts Siderius has reference number 26630.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Marten Everts Siderius
M, #26177
Parents
Biography
Marten Everts Siderius has reference number 26631.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Grietje van der Vlag
F, #26178
Biography
Grietje van der Vlag has reference number 26632.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Grietje Everts Siderius
F, #26179, b. 1834
Parents
Biography
Grietje Everts Siderius was born in 1834 in St. Annaparochie. Jan Johannes Kuiken and Grietje Everts Siderius were married on 26 May 1859 in Het Bildt. Grietje Everts Siderius has reference number 26633.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Jan Johannes Kuiken
M, #26180, b. 13 January 1833
Parents
Biography
Jan Johannes Kuiken was born on 13 January 1833 in St. Annaparochie. He and Grietje Everts Siderius were married on 26 May 1859 in Het Bildt.
Historie
Onze liefde voor drukken en aandacht voor u is niet nieuw. Al sinds de oprichting, 150 jaar geleden, kent ons bedrijf een rijke geschiedenis van prima drukwerk en tevreden klanten. Een geschiedenis waar we trots op zijn en die in 2009 is beloond met het predicaat ‘Bij koninklijke Beschikking Hofleverancier’.
In 1859 opent Jan Kuiken een boekhandel op de hoek van Sint Annaparochie. In 1861 koopt Kuiken een pand aan het Noordeinde (nu de Stadhoudersweg). Hier breidt hij de boekhandel uit met een drukkerij. In 1869 geeft hij voor het eerst de Bildtse Courant uit. Deze zou tot 1963 een belangrijke plek innemen op het Bildt.
In 1875 verhuist het bedrijf naar het Oosteinde (tegenwoordig de van Harenstraat). Daar stierf Jan Kuiken in 1898 en nam zoon Johannes Kuiken de leiding over. Vanwege zijn zwakke gezondheid en het feit dat er geen mannelijke opvolger was, droeg Kuiken in 1920 de leiding van het bedrijf over aan Adolf Hoekstra.
In 1922 neemt Adolf Hoekstra het bedrijf over, later opgevolgd door zoon IJnze en kleinzoon Adolf. Onder leiding van de familie Hoekstra groeit het bedrijf uit tot een allround drukkerij en uitgeverij met een goede naam en klanten tot ver buiten de regio. In 2004 stappen IJnze en Jan als vennoten in de zaak van hun vader en komt de ‘4e generatie Hoekstra’s’ aan het roer.
1898 St. Jacobiparochie, notaris A. Tadema
Vestiging
Betreft een Firma
- Grietje Everts Siderius te St. Annaparochie, weduwe van Jan Johannes Kuiken
- Johannes Jans Kuiken te St. Annaparochie
- Lipkje Kuiken te St. Annaparochie
- Trijntje Kuiken te St. Annaparochie
- Firma J. Kuiken te St. Annaparochie
Bron:
Toegangsnr. : 26
Inventarisnr.: 66027
Repertoirenr.: 586 d.d. 29 december 1898
Laatste update: 6-7-2004. Jan Johannes Kuiken has reference number 26634. Jan Johannes Kuiken was a Bakkersknecht later boekhandel.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Johannes Jans Kuiken
M, #26181
Biography
Johannes Jans Kuiken has reference number 26635.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Doecke Jans Rinia
M, #26182
Biography
Doecke Jans Rinia has reference number 26636.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Evert Dirks Siderius
M, #26183, b. 1735, d. 1789
Parents
Biography
Evert Dirks Siderius was born in 1735. He and Sytske Jans Poelstra were married in 1763. Evert Dirks Siderius died in 1789 at age ~54. Evert Dirks Siderius has reference number 26637.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Sytske Jans Poelstra
F, #26184, b. 1744, d. 1816
Biography
Sytske Jans Poelstra was born in 1744. Evert Dirks Siderius and Sytske Jans Poelstra were married in 1763. She died in 1816 at age ~72. Sytske Jans Poelstra has reference number 26638.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Lipkje Everts Siderius
F, #26185, b. 1785
Parents
Biography
Lipkje Everts Siderius was born in 1785 in St. Annaparochie. Fokke Eelkes de Wal and Lipkje Everts Siderius were married on 2 November 1817 in Het Bildt. Lipkje Everts Siderius has reference number 26639.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Fokke Eelkes de Wal
M, #26186, b. 1780
Biography
Fokke Eelkes de Wal was born in 1780 in Stiens. He and Lipkje Everts Siderius were married on 2 November 1817 in Het Bildt. Fokke Eelkes de Wal has reference number 26640.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Johannes Jans Kuiken
M, #26187, b. 4 March 1860
Parents
Biography
Johannes Jans Kuiken was born on 4 March 1860 in Het Bildt.
KUIKEN Jzn., Johannes
voorman kiesrechtbeweging en voorstander van grondhervorming, is geboren te St. Anna Parochie op 3 maart 1860 en aldaar overleden op 7 augustus 1936. Hij was de zoon van Jan Kuiken, boekdrukker en uitgever, en Grietje Siderius. Op 13 september 1883 trad hij in het huwelijk met Geertje Meijer, met wie hij een dochter kreeg.
Kuiken was het oudste kind in een groot gezin in St. Anna Parochie, de hoofdplaats van de gemeente Het Bildt in het Noorden van Friesland. Zijn vader was daar bakkersknecht en had vervolgens een boekhandel. Na 1867 liep de boekhandel beter zodat neveninkomsten, bij voorbeeld uit de verkoop van garens, minder nodig waren. In oktober 1868 begon zijn vader een kleine drukkerij, gevolgd door de uitgave van de Bildtsche Courant. Kuiken ging naar de lagere school en ontving privé-les van meester Klaas S. Meijer, zijn latere schoonvader; die hem kennis van het Frans en Duits bijbracht. Hij werkte tot zijn zeventiende jaar in de drukkerij van zijn vader en vertrok toen om elders ervaring op te doen, eerst bij enkele christelijke drukkerijen in Leeuwarden, later in Dordrecht. Zijn vader had plannen de eigen drukkerij uit te breiden en haalde Kuiken in 1880 naar St. Anna Parochie terug. Via een advertentie kwamen vader en zoon in aanraking met Bruno Liebers, die in Den Haag onder meer Recht voor Allen drukte en daarvoor een grote snelpers had gekocht. Zij kochten diens oude pers voor f 1200,-. Kuiken verbleef twee weken op de drukkerij van Liebers om de pers te leren kennen en maakte daar kennis met de strijd voor socialisme en kiesrecht. In 1885 schreef hij aan F. Domela Nieuwenhuis 'dat hier een geest merkbaar wordt, die wil werken in onze richting'. Sinds die tijd waren vader en zoon Kuiken actief in de kiesrechtbeweging en stond de Bildtsche Courant in dienst van de propaganda voor het algemeen kies- en stemrecht. Domela, die bij hen aan huis kwam, sprak begin 1885 twee maal kort na elkaar in St. Anna Parochie en keerde er aan het eind van het jaar terug. In deze tijd was Kuiken socialistisch georiënteerd. Het algemeen kiesrecht was, zo schreef hij aan Domela, 'een uitstekende vlag om de lading te dekken; wie met de deur in 't huis valt loopt groot gevaar buiten geworpen te worden zonder succes dan een blauwen neus'. De veroordeling van Domela, de oranjefuries, de activiteiten van de Sociaal-Democratische Bond en de kiesrechtbeweging kregen in deze jaren veel aandacht in de Bildtsche Courant. Mede aan de activiteiten van de Kuikens en hun krant was het te danken dat in St. Anna Parochie een grote afdeling van de Bond voor Algemeen Kies- en Stemrecht ontstond, waarvan Kuiken secretaris werd. Bij het in 1890 gehouden petitionnement voor algemeen kiesrecht leverde het dorp St. Anna Parochie meer handtekeningen dan de stad Leeuwarden of provincies als Gelderland en Overijssel.
In 1891 werd Kuiken lid van het bestuur van het Friesch Comité van de Volkspartij, de provinciale overkoepeling van de 'democratische vereenigingen in Friesland'. Hij bleef dat tot de opheffing van de Volkspartij in 1897 en was vanaf 1895 secretaris-penningmeester. Hij was tevens bestuurslid van het Volksgebouw in zijn woonplaats en de leesbibliotheek. In de strijd van de landarbeidersbond Broedertrouw op Het Bildt koos de Volkspartij de kant van de landarbeiders. Kuiken deed hetzelfde. Toen de staking eindigde met de uitsluiting van veel Broedertrouwleden, kreeg hij samen met Jan Stap het beheer over de ingezamelde gelden. Daarmee werden de arbeiders van levensmiddelen voorzien en werd vlas gekocht om in de winter te bewerken. De Bildtsche Courunt koos partij voor de stakers, hoewel die keuze niet in het voordeel van de boekhandel en uitgeverij was. De boekhandel, waarin ook zijn zuster Trijntje werkte, verloor klandizie en de drukkerij kreeg minder orders, maar kon deze compenseren met drukwerk van buiten de gemeente. De Boerenbond begon een eigen krant, maar deze leidde vier jaar lang een kwijnend bestaan. Ook het Waterschap, waarvan de grote boeren het bestuur vormden, keerde spoedig bij Kuiken terug. In de jaren negentig was de Bildtsche Courant met de hoofdartikelen van Vitus Bruinsma een belangrijke spreekbuis van de radicale beweging, ook buiten Friesland. Kuiken zelf koos in de discussies binnen de socialistische en de kiesrechtbeweging na 1891 wel voor de parlementaire weg, maar sloot zich noch bij de Vrijzinnig-Democratische Bond noch bij de SDAP aan. Hij was een tegenstander van de staatsinvloed die de SDAP voorstond en wilde niet 'gemaszregelt' worden. In het midden van de jaren tachtig was Kuiken in aanraking gekomen met de ideeën van Henry George en sindsdien was hij een overtuigd landnationalisator. In 1892 werd hij lid van het hoofdbestuur van de Nederlandsche Bond voor Landnationalisatie, wat hij bleef tot deze Organisatie in 1898 in het niets verdween. In 1895 werd hij met de typograaf Klaas van Zandbergen voor de Volkspartij in de gemeenteraad van Het Bildt gekozen (tot september 1917). Hij bleef de Volkspartijgedachte trouw, ook toen de Organisatie al verdwenen was. Met drie anderen stelde hij in 1909 in de raad voor om de gemeente voor f8.000 aan land te laten kopen. Kuiken verdedigde het voorstel, onder meer met de argumentatie dat particulier grondbezit een groot maatschappelijk onrecht was. Het voorstel werd verworpen, maar Kuiken wist te bereiken dat het gemeentebestuur per jaar duizend gulden op de begroting zette voor de aankoop van land door het Burgerlijk Armbestuur. Vanwege wettelijke belemmeringen viel er met betrekking tot de grondeigendom weinig meer te bereiken. Het spoor van grondhervorming en grondwaardebelasting bleef Kuiken tot het eind van zijn leven vasthouden. In de jaren dertig was hij opnieuw actief toen deze beweging een opleving meemaakte. Hij was een van de oprichters van de Nederlandsche Vereeniging tot Hervorming van de Grondeigendom, waarvan Arjen Sevenster - 'de econoom uit Wier' - de ideologische voorman was. Sevenster kwam bij hem thuis, evenals Harm Kolthek van de grondpartij Recht en Vrijheid, waarvan Kuiken een van de eerste leden was.
Kuiken wordt omschreven als een praktisch gericht, maar principieel man. In zijn Bildtsche Courant nam hij als geheelonthouder zelfs geen advertentie voor abdijsiroop op. Hij was vegetariër en rookte niet. Kuiken had betekenis als uitgever van tientallen brochures en een aantal periodieken uit de progressieve beweging. Hij gaf brochures uit van Domela Nieuwenhuis, P. Kropotkin, de landnationalisatoren A. Rauwerda, J. Stoffel, M. Flürschheim en Sevenster en drukte vele jaren de periodieken van de grondbeweging en het drankbestrijdersblad De Blauwe Vaan. Met de drankbestrijding was hij door toedoen van Piet van der Meulen in aanraking gekomen. Van de Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van Sterken Drank, later: Alcoholhoudende Dranken - de 'blauwe' NV - was hij vele jaren hoofdbestuurder. De drukkerij en uitgeverij deed hij later over aan zijn bedrijfsleider Hoekstra. Kuiken, die lichamelijk niet sterk was, gold als sympathiek, beschaafd en belezen. Zijn laatste levensjaren waren moeilijk, sinds zijn heldere geest hem had verlaten. Bij zijn begrafenis sprak Kolthek. St. Anna Parochie noemde later een straat naar Kuiken.
ARCHIEF: Archief J. Kuiken Jzn. in IISG (Amsterdam; vgl. Campfens2, 291); Bijzonderheden omtrent de familie Johannes Jans. Kuiken etc. (manuscript 1931) in: Rijksarchief in Friesland (Leeuwarden).
PUBLIKATIES: tal van artikelen in de Bildtsche Courant, De Blauwe Vaan en organen grondhervormingsbeweging.
LITERATUUR: T. van der Wal, Op zoek naar een nieuwe vrijheid (Leiden 1972); J. Frieswijk, Socialisme in Friesland 1880-1900 (Amsterdam 1977).
PORTRET: J. Kuiken Jzn., Rijksarchief in Friesland (Leeuwarden)
Auteur: Johan Frieswijk
Oorspronkelijk gepubliceerd in: BWSA 4 (1990), p.114-117. Johannes Jans Kuiken has reference number 26641.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Janke Jans Kuiken
F, #26188, b. 6 December 1862
Parents
Biography
Janke Jans Kuiken was born on 6 December 1862 in Het Bildt.
Janke Jans Kuiken has reference number 26642.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Lipkje Jans Kuiken
F, #26189, b. 3 January 1866
Parents
Biography
Lipkje Jans Kuiken was born on 3 January 1866 in Het Bildt.
Lipkje Jans Kuiken has reference number 26643.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Evert Jans Kuiken
M, #26190, b. 7 July 1874
Parents
Biography
Evert Jans Kuiken was born on 7 July 1874 in Het Bildt.
Evert Jans Kuiken has reference number 26644.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Jan Jans Kuiken
M, #26191, b. 11 December 1870
Parents
Biography
Jan Jans Kuiken was born on 11 December 1870 in Het Bildt.
Jan Jans Kuiken has reference number 26645.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Klaas Jans Kuiken
M, #26192, b. 7 July 1874
Parents
Biography
Klaas Jans Kuiken was born on 7 July 1874 in Het Bildt.
Klaas Jans Kuiken has reference number 26646.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Trijntje Jans Kuiken
F, #26193, b. 18 September 1875
Parents
Biography
Trijntje Jans Kuiken was born on 18 September 1875 in Het Bildt.
Trijntje Jans Kuiken has reference number 26647.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Geertje Meyer
F, #26194
Parents
Biography
Geertje Meyer has reference number 26648.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Klaas S. Meyer
M, #26195
Biography
Klaas S. Meyer has reference number 26649.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Harmke Prakken
F, #26196
Biography
Harmke Prakken has reference number 26650.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Jan Martens Bokma
M, #26197, b. 1801
Parents
Biography
Jan Martens Bokma was born in 1801.
Jan Martens Bokma has reference number 26651.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Tiettje Formers Molenaar
F, #26198
Biography
Tiettje Formers Molenaar has reference number 26652.
| Last Edited | 11 October 2021 |
Jacobje Martens Bokma
F, #26199, b. 1810
Parents
Biography
Jacobje Martens Bokma was born in 1810.
Jacobje Martens Bokma has reference number 26653.
| Last Edited | 11 October 2021 |
IJe Hommes Bruinsma
M, #26200
Biography
IJe Hommes Bruinsma has reference number 26654.
| Last Edited | 11 October 2021 |